Để bảo vệ phần ranh giới tự nhiên (ranh giới thực địa) giữa hai thửa đất, bạn có thể xem xét vận dụng các quy phạm pháp luật dưới đây:
Đọc thêm: Tranh chấp về ranh giới thửa đất
Điều 175 Bộ luật dân sự 2015 bảo vệ ranh giới thực địa đã tồn tại từ 30 năm
Điều luật quy định việc xác định ranh giới thửa đất theo ranh giới thực địa đã tồn tại từ 30 năm trở lên mà không có tranh chấp. Để áp dụng Điều luật này, đương sự cần chỉ rõ những dấu vết mốc giới, ranh giới có thời gian tồn tại kéo dài, đều được các bên liên quan thừa nhận trên thực tế và không có xâm phạm gì.
Điều 8 Thông tư 25/2014/TT-BTNMT quy định về các xác định thửa đất theo ranh giới thực địa đang quản lý, sử dụng của người sử dụng đất
Điều luật quy định việc xác định thửa đất phải theo phạm vi QUẢN LÝ, SỬ DỤNG thửa đất của một đối tượng hoặc phạm vi giao quản lý đất. Điều luật sẽ có tác dụng trong việc xử lý hành vi HỢP THỨC HÓA các bản đồ địa chính mà không đo vẽ theo thực tế quản lý, sử dụng đất của chủ đất. Đồng thời, không tách rời phần đất vườn, ao ra khỏi phần đất có nhà ở.
Án lệ số 33/2020/AL ban hành quyết định số 50/QĐ-CA của tòa án nhân dân tối cáo tôn trọng việc sử dụng đất thực tế hơn giấy tờ cấp quyền sử dụng đất
Án lệ quy định về trường hợp cá nhân được Nhà nước cấp đất theo sơ đồ nhưng không sử dụng mà để người khác quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài từ khi được giao đất. Trong quá trình sử dụng đất, người này đã tôn tạo đất, xây dựng nhà ở ổn định, đăng ký kê khai quyền sử dụng đất mà người được cấp đất không có ý kiến gì.
Khi đó, người được Nhà nước cấp đất sẽ không được Tòa chấp thuận cho việc đòi lại quyền sử dụng đất trên thực tế. Đương sự có thể vận dụng án lệ này, để xác định bên đối tụng dù được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng không sử dụng trên thực tế. Hai bên gia đình tôn trọng ranh giới tự nhiên trên thực địa trong cả một thời gian dài. Từ đó yêu cầu Tòa án tôn trọng ranh giới tự nhiên trên thực địa thay vì xác định theo ranh giới pháp lý trên hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Định nghĩa thửa đất theo Luật đất đai 2024 cho phép xác định thửa đất theo ranh giới thực địa
khoản 43 Điều 3, Luật Đất đai 2024 nêu rõ một thửa đất có thể được xác định bởi cả ranh giới trên thựa địa hoặc ranh giới theo trên hồ sơ địa chính. Đương sự cần biết quy định này để phản những quan điểm ý kiến cho rằng ranh giới thửa đất chỉ có thể theo hồ sơ pháp lý của Cơ quan quản lý nhà nước về đất đai.
Khoản 6 Điều 135 Luật Đất đai 2024 cho phép cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo ranh giới thực địa với số liệu đo đạc thực tế
Theo quy định của Điều 135 Bộ luật đất đai 2024, trường hợp có chêch lệch giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu trên giấy tờ, nhưng ranh giới sử dụng đất ổn định, không có thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp với người sử dụng đất liền kề thì được cấp giấy chứng nhận theo số liệu đo đạc thực tế, thay vì phải tuân thủ theo ranh giới, số liệu trên giấy tờ.
Trên đây, Chúng tôi đã giới thiệu một số quy định hỗ trợ đương sự bảo vệ quyền lợi đối với diện tích đất mà mình đang thực tế sử dụng, nhưng có chồng lấn, sai lệch với ranh giới trên hồ sơ pháp lý.
Tuy nhiên, việc áp dụng vào từng vụ án cần phải được xem xét đánh giá thấu đáo, chi tiết theo từng hồ sơ chứng cứ và nội dung tình tiết có trong vụ án.
