Ranh giới thửa đất bạn đang sử dụng yên ổn. Việc sử dụng đất có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của Nhà nước cấp, công nhận cho diện tích sử dụng là hợp pháp. Nhưng rồi một ngày, hàng xóm giáp ranh nhà bạn thông báo một phần diện tích đất của gia đình bạn nằm trong ranh giới sổ đỏ (giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất) của gia đình họ.
Thậm chí, tệ hơn nữa là người hàng xóm đó còn muốn đơn phương phá bỏ hiện trạng ranh giới trên thực địa để sớm quản lý trên thực địa phần đất mà gia đình bạn đang quản lý, sử dụng. Bạn đơn thư, thông báo tranh chấp đất đai lên Uỷ ban nhân dân cấp xã phường, nhưng cũng được Uỷ ban xác nhận phần đất nằm trong ranh giới sổ đỏ của nhà hàng xóm. Rắc rối của bạn bắt đầu từ đây:
Đọc thêm: bản đồ địa chính: giá trị pháp lý
Đầu tiên, đang yên lành bạn phải bỏ công sức để tìm hiểu quy định pháp luật, thu thập tài liệu chứng cứ để xác định nguyên nhân, lý do khởi nguồn cho sự việc; hoặc không cũng phải tốn kém để thuê luật sư, người có chuyên môn để tư vấn cho mình. Và bạn cũng phải bỏ thời gian công sức để tham gia một loạt các thủ tục pháp lý để giải quyết tranh chấp như Hoà giải, khiếu nại tố cáo về lấn chiếm đất đai hay khiếu kiện tranh chấp về quyền sử dụng đất.
Tiếp theo là việc người hàng xóm của bạn với lợi thế chứng nhận tại sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sẽ luôn áp lực, gây sự với gia đình bạn để sớm thay đổi hiện trạng, tiếp quản thực địa phần diện tích đất đang tranh chấp, như việc phá tường, phá công trình, san gạt mặt bằng, xây rào, ngăn lối .v.v.
Giờ bạn phải làm sao? Hay lắng nghe thử một số định hướng sau nhé:
Một, xác định đúng hành vi thế nào là lấn chiếm đất đai
Lấn chiếm đất đai là một hành vi vi phạm pháp luật, mà nếu bạn là người thực hiện sẽ bị coi là có lỗi vi phạm pháp luật. Khi đó, sự vô tư ngay tình của bạn khi sử dụng đất không còn. Vậy thế nào là hành vi lấn, chiếm đất đai?
Bạn lên đọc Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Tại đây, có định nghĩa về hành vi lấn đất và chiếm đất.
Việc hiểu rõ nội dung định nghĩa của pháp luật về hành vi lấn, chiếm đất sẽ giúp bạn phản biện lại các nội dung khiếu nại, tố cáo của người hàng xóm – trong trường hợp họ có đơn thư tố cáo bạn lấn chiếm đất đai tới Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Hai, Bảo vệ và ngăn chặn các hành vi, ý đồ thay đổi hiện trạng ranh giới thửa đất
Bảo vệ hiện trạng là một trong những nội dung quan trọng, gắn liền với lợi ích của bạn (với vị trí là người đang quản lý diện tích đất tranh chấp trên thực địa). Tuy nhiên, các bảo vệ như thế nào lại phụ thuộc vào các hành vi, ý đồ muốn thay đổi hiện trạng của bên tranh chấp. Nếu bên tranh chấp mới dừng ở việc khiếu, kiện thì nhiệm vụ của bạn chỉ là bảo vệ hiện trạng cho đến khi có quyết đinh/phán quyết có giá trị thực thi của Cơ quan Nhà nước (có thể từ khối Hành chính hoặc tư pháp).
Nhưng nếu, bên tranh chấp đã có những hành vi thay đổi hiện trạng (phá, dỡ, san, gạt, rào đường, ngăn lối v..v) thì biện pháp ngăn chặn của bạn phải đưa ra kịp thời, có căn cứ pháp luật và quan trọng nhất là tối đa nhất quyền, lợi ích của gia đình bạn.
Ba, xác định nguyên nhân tranh chấp và lựa chọn phương án giải quyết
Sau khi loại trừ được trường hợp lấn, chiếm đất thì việc bạn xác định được nguyên nhân dẫn đến việc phần đất của gia đình đang quản lý nằm trong sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) của nhà hàng xóm giáp ranh là yêu cầu quan trọng để thực hiện các hành vi pháp lý tiếp theo.
Về lý thuyết, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là văn kiện pháp lý quan trọng để chứng minh quyền sử dụng đất của một cá nhân/tổ chức được Nhà nước công nhận và bảo vệ. Tuy nhiên, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn có trường hợp bị huỷ bỏ, bị thu hồi tuỳ theo những nguyên nhân, lý do khác nhau.
Nhiệm vụ của bạn phải tìm ra nguyên do đó. Có thể có nhiều tình huống được nói đến như hồ sơ bị làm giả, bị làm sai lệch (do chủ quan hoặc do khách quan); bị cấp sai v.v. Bạn nên biết rằng có thể được xác định theo ranh giới tự nhiên hoặc theo ranh giới miêu tả trên văn bản, hồ sơ quản lý đất đai tại địa phương. Với vị trí của bạn là người đang quản lý theo ranh giới tự nhiên thì hãy tìm mọi căn cứ bảo vệ cho ranh giới trên thực địa, bác bỏ đi ranh giới pháp lý mà bên tranh chấp đang sử dụng.
Sau khi bạn xác định đúng nguyên nhân gây ra tranh chấp, sẽ là thời điểm để xác định phương án giải quyết. Thông thường có thể là mấy cách như: hoà giải thương lượng; kiến nghị khiếu nại tố cáo theo thủ tục Hành chính; hoặc giải quyết tranh chấp theo con đường tố tụng tại Toà án. Hoặc đôi khi cách hay nhất là KHÔNG LÀM GÌ. “Vô phúc mới đáo tụng đình”, việc phải lựa chọn khiếu, kiện là bạn đã thua ngay từ khi bắt đầu rồi. Hãy phân tích cho kỹ nhé.
Thuê tư vấn luật sư: nên hay không nên?
Việc bạn có thuê tư vấn luật sư hay không phụ thuộc vào mức độ hiểu biết của bạn, khả năng tài chính bạn có thể huy động được trong dài kỳ (ít nhất là bạn nên dự trù trong khoảng từ 6 đến 8 tháng). Nhưng quan trọng nhất, bạn phải nhớ là Luật sư không đảm bảo cho bạn thắng kiện. Họ chỉ bổ trợ cho hoạt động pháp lý của bạn được diễn ra một các có căn cứ và tối ưu nhất cho quyền, lợi ích của bạn (theo suy nghĩ và niềm tin nội tâm của người Luật sư).
Còn nếu bạn đã hiểu rõ sự việc, nắm chính xác quy định cần vận dụng, đủ thời gian để tham gia tố tụng thì chẳng cần thuê Luật sư làm gì.
Trân trọng cảm ơn./
